2015 | Zomerfestivals in de Achterhoek
Tekst: Hans Mellendijk. Foto: Remie Stronks (Behind the Corner), Theo Peppelman en Rini Scholten.
Door
Hans Mellendijk
De Zwarte Cross, dit jaar was ik er op de omstuimige zaterdag. Voor ’t eerst als bezoeker. Via de prachtige hemelpoort werd de Exodus vanuit het achtergestelde oord Varsseveld via diepe dalen, omwegen, lek ventiel en dus wind uit de band eindelijk volbracht.
Plotsklaps ook een onverwachtse herinnering aan het allereerste Varsseveldse Erbarmen Festival (1981) -waar het publiek via de zij-ingang de muziekkoepel op het festivalterrein binnentrad en door het al aanwezige publiek werd toegejuicht.
Reminiscenties die werden teruggehaald door applaus vanaf de tribune langs de ‘Via Gladiola’ richting ‘Het Beloofde Weiland’. Een geweldig begin van mijn eerste vakantiedag. Geen CREWparkeerkaart of ARTIEST-topentertainmentpolsbankje zoals de afgelopen jaren het geval was omdat ik daar verplichtingen was aangegaan op de theaterweide.
Deze editie uiteindelijk voornamelijk (muziek-)theater gezien. In de theatertent Meindert Talma met een kunst-historische muzikale vertelling, verluchtig met lichtbeelden, over Hendrik Werkman en de kunstenaarsgroep De Ploeg. Sóh de middag cultureel verantwoord begonnen. Daarvoor had ik al rondom de meddagpot een College Achterhoeks door dialectgoeroe Lex Schaars bijgewoond in de Tipi. Daarna snel naar de Koffertent alwaar lokale heldin Lilian de Jong de longen uit haar lijf zong in de Skunk Anansie Undercoversessie o.l.v. Vedran Mircetic met de jongens van Chaingang. Daarna halverwege snel door storm en regen terug naar de theaterweide waar ik uiteindelijk wegwaaide en ik letterlijk als verzopen kat de strijd moet opgeven. “I-j bunt toch’n niet van suker. Jao, jao!” “Moar waterkelde en rilleregheid drif mi-j toch mooi naor huus opan.” Lees hierover ook AU!>
Een geweldig spektakel waar poëzie samensmelt met crossvermaak, theater en allerlei muziekstijlen en waar subculturen op een grote hoop wordt gegooid. Kermis, Lunapark en andere volksfeestelementen bepalen de in kleinschalige sferen opgedeelde Zwarte Cross. Ik schreef in 2008 bij mijn eerste kennismaking er de volgende column over Ik zag niks, want ik mos pissen>
“I-j bunt toch’n niet van suker. Jao, jao!” “Moar waterkelde en rilleregheid drif mi-j toch mooi naor huus opan.”
Zonder appels met peren te willen vergelijken is het typerend dat in de Achterhoek twee zomerfestivals te weten: de AST (Achterhoek Spektakel Toer [Hans en Rita Keuper]) en de ZC (Zwarte Cross [Gijs en consorten]) beide hun drijfveer en oorsprong hebben in dezelfde jeugdervaring van de organisatoren. De romantiek van de jaarlijkse terugkerende kermis en het circus in het dorp. Toen ik met mijn gezin van Amsterdam terugkeerde in de Achterhoek schreef ik in 2006 er het volgende over Verhuissores en spek op de takel>
Frans Miggelbrink is één van de spreekstalmeesters op de Zwarte Cross. Theatermaker Theo Soontiëns zag ik drie jaar geleden grapjassend rondlopen op de theaterweide met de dichter Hanz Mirck. In het Flickr-fotoarchief van het Erbarmen Festival maakt de 12 jarige Gijs Jolink de eerste schreden op het podium. Op dat 3e Erbarmen festival zie ik ook Frans samen met Theo (Duo Jeugdvreugd) stunten op een mobylette. Hè? Wat zie ik nu?
Zijn in 1983 al de kiemen gelegd voor dat grandioze weergaloze theater-, muziek- en motorspektakel genaamd Zwarte Cross?
Ondertusen zijn via Behind the Corner sommige muzikale elementen op hun beurt weer teruggekeerd, geïnfiltreerd in de Volksfeesten, de kermis van mijn schone dorp Varsseveld. Zie Behind The Originals & Behind The Tribute. Een prachtige wisselwerking.
Een wisselwerking die ik ook waarnam toen ik sfeerproefde en lekkere hapjes op het Mañana Mañana festival, door stomme agendavoering kon ik slechts een middagje genieten. Maar de relaxte sfeer was er niet minder om. Schitterend festival. Top. Als men dat zo kleinschalig kan houden dan teken ik daar voor. De sfeer van het Erbarmen Festival, ‘nDrom, Theaterweide van de Zwarte Cross en Proef de 8erhoek (of Preuveri-j maar dan minder pretentieus) gemixed. Ik verbaasde me over de ruimte die het landgoed biedt zodra ook de overkant van de vijver gebruikt kan worden. Ik kend het landgoed vooral van de jaarlijkse Kunstwandelroute Hummelo tussen Pasen en Pinksteren. Zie hier meer Enghuizer Dialogen I-VI>
Veel aandacht voor de langzame keuken en exotische innovaties. Een nieuw verdienmodel lijkt geboren. Ook Natuurmonumenten en andere ideële organisaties zoals bijvoorbeeld de Nederlandse Bijenhoudersvereniging trekken de jeugd erbij met laagdrempelige activiteiten. Duurzaamheid is het motto.
Opmerkelijk dat de organisatie het festival volgend jaar laat verhuizen naar de langste dag, en korste nachtervaring. Een Nederlands, Achterhoeks Midzomerfeesttraditie lijkt geboren, als langzame start van de Cultuurzomer Achterhoek. Bij het verlaten van het kleine Hummelose paradijs zie ik op het bord; Tot volgend jaar 17, 18 en 19 juni!
De voorverkoop is inmiddels begonnen. Bert Scheuter schrijft elders in de Popmagazine een uitvoeriger verslag over zijn ervaringen op Mañana, Mañana.
Fotograaf Ronald Falke bezocht het Huntenpopfestival in het DRU-Park te Ulft, op 14 en 15 augustus. Ook daar aandacht voor andere subculturen qua eten, theater en muziek in het randprogramma. En dankzij Huntendwarspop zijn er samen met de stichting Dwarswerk faciliteiten gerealiseerd waardoor zowel in de programmering als logistiek voor mensen met een beperking het er ook goed toeven is. Al jaren (sinds 1994) is de Huntenkring een belangrijke pijler. De Businessclub is als geheel hoofdsponsor van Huntenpop. Een bijzondere constructie, uniek voor Nederlandse festivals, wel bekend in het voetbal. Geen festival kan na de bezuiningen zonder een goed georganiseerde sponsorenondersteuning. Ja, het kleinschalig ‘nDrom de opvolger van het Erbarmen Festival kan met eigen bijdragen zien bòkse umhoog hollen. Waar dit jaar Dries Bijlsma ook weer eens stond als lid van Firma Weijland. Ooit (1986) als drummer zie ik hem ook debuteren op het roemruchtige podium voor aanstormend talent dat het Erbarmen Festival heet. Zie hier voor meer Het Zesde Erbarmen Festival > en die op Huntenpop dit jaar ondanks het noodweer de show stal in de modderige umwelt van het Oude IJsseldal. Een thuiswedstrijd met zijn makkers van Typhoon. Vorig jaar verscheen bij Uitgeverij Fagus t.g.v. de 25ste editie van Huntenpop een door Guido Kobessen geschreven gedegen overzicht van de Huntenpop geschiedenis; HuntenPop 25 edition. Een aanrader voor de liefhebber (ISBN 978-94-91634-19-2) en gratis voor nieuwe leden van Behind the Corner!
Steun de redactie en word ook lid voor €1 p/week en profiteer van allerlei kortingen bij Achterhoekse podia, festivals, winkels, oefenruimtes, scholen, docenten etc. Lees HIER meer over lid worden.
